Tuesday, March 29, 2011

Hüznlü Fahişələri ilə Gabriel Garcia Marquez


Bir-iki gündən sonra 90 yaşım tamam olacaq. 90 il. Çox uzun müddətdir ancaq yaşadıqlarımı sadalayanda bu 90 ilin necə də boş keçdiyini etiraf etmək məcburiyyətində qalıram, çətin olsa da. Artıq uzun müddətdi tək yaşayıram, valideynlərimin ikisi də xəstəlikdən vəfat ediblər. evlənməmişəm, daha doğrusu 11 yaşımdan varlıqlarını öyrəndiyim fahişələrdən evlənməyə vaxtım olmayıb. Bircə dəfə evlənməyə cəhd etdim, nişanlanmışdım da hətta. Ximena Ortiz. Ondan mənə ancaq nişanlı vaxtlarımızda bir yerdə hördüyümüz uşaq papışları yadigar qalıb. Daha doğrusu, sadəcə anasının daimi nəzarəti altında keçən bu görüşlərin xatirələri. 50 ildən sonra qarşı-qarşıya gələndə heç məni tanımamışdı da.
Artıq 40 ildir ki, eyni qəzetə məqalə yazmaqla əldə etdiyim və aldığım penisya ilə dolanıram, cəmi bir neçə peso. Bəzən anamdan və atamdan qalma əntik rəsm əsərlərini satmaq məcburiyyətində qalıram, elə həmin zamanlardan birində anamın əntiq boyunbağısındakı bahalı daş-qaşların sadəcə şüşə parçaları olduğunu öyrənmişdim. Satıcı mənə baxıb heç köks belə ötürmədən üzümə demişdi ki, heyrətlənməli heç nə yoxdu, maddi durumları pis olan bütün varlı ailələr bu priyomdan istifadə edirlər, daha bahalı daşları adı şüşələrlə əvəz edərək bahalı daşları satırlar. Əlimdəkiləin heç bir pul etməyəcəyini görüb onları anamdan xatirə kimi saxlamaq qərarına gəldim.

Bu il ad günümə özümə qeyri-adi bir hədiyyə ettim. Bütün həyatı fahişələrlə keçən birinin könlünə bakirə qız düşmüşdü. Çətin olacaqdı, amma qərar verilmişdi. Çox yaxşı tanıdığım Rosa Cabarcas çətin olacaq desə də, cəmi bir saatdan sonra 14 yaşlı bir qızın məni gözləyəcəyini demişti. Amma əvvəlcə nəşriyyata baş çəkməli idim. Ad günü yığıncağı hazırlamışdılar mənə. özümlə yazdığım yazını da gətirmişdim – istefa ərizəsi idi. 90 ilin yaratdığı bir ilhamla yazmışdım. Çox marağa səbəb oldu. Ərizə kimi qəbul edilmək əvəzinə qəzetin növbəti sayında məqalə kimi dərc edildi.
Rosa Cabarcası artıq cox uzun müddət idi ki görmürdüm. Dəyişən sadəcə həyat yoldaşını və oğlunu itirməsi ilə bağlı olan geydiyi qara rəngli geyimlər idi. O da məni tanımışdı. Çox uzatmadan otağa yola saldı məni. Otaqda heç də gözəl olmayan və sakitləşmək üçün verilən məhlulun təsiri ilə hələ də yatan 14 yaşlı çılpaq bir qız yataqda yatmaqda idi. Onu oyatmağa çalışmadım. Sadəcə bədənini öyrənməyə başladım. Səhər saat 5də yuxudan oyandım, necə yatdığımı heç özüm də bilməmişdim. Qız yenə də yatırdı. Düymə tikmə fabrikasında çox yorulurmuş, sakitləşdirici məhlul da təsirini göstəərirdi. Paltarlarımı geyinib sakitcə otaqdan çıxdım.

Dünən ad günümdə mənə Ankara pişiyi  bağışlamışdılar. Onu heyvanlar saxlanılan məntəqədən götürməyə getdim. Pişik çox yaşlı idi, elə bil yaşlılığımı daha da qabartmaq üçün hədiyyə etmişdilər bunu mənə. Əlavə olaraq, pişiklərə qayğı göstərməklə bağlı kitabça da aldım, heç vaxt pişiyim olmamışdı. Sakitləşmək üçün yenicə musiqiyə qulaq asırdım ki, qız aglıma gəldi, əslində heç beynimdən çıxmamışdı da. Rosa Cabarcas ilə danışmışdım bu gün də gedəcəydim. Qız yenə yatırdı. Oyatmaq da istəmirdim. Amma bir dəfə gecə oyandı və bir cümlə dedi, və o an anladım ki, mən bu qızı sevirəm amma sadəcə yatarkən. Bütün mahnılarda onu duyurdum, bütün məqalələrim ona ünvanlanmış bir məktub idi. Artıq Rosa Cabarcasın məkanında məskunlaşmışdım. O gecə baş verən qətl hadisəsinə qədər. müştərilərdən birini öldürmüşdülər və məkan bir neçə müddət bağlandı. Nə Rosanın yerini bilirdim, nə də qızın. 3 aydan sonra Rosa özü zəng elədi. Baxamayaraq ki, müstəntiqin onu bu qətl hadisəsinə görə cəzalandırmaması üçün mənim qızımı ona kef çəkmək üçün hədiyyə etməsi haqda şübhələnsəm də, bildirdi ki, elə bir şey yoxdu və qız özü də məni görmək istəyir. O da məni sevirdi. Ancaq onunla yenidən birgə olmama, illər əvvəl mənim də birlikdə olduğum, lakin yaşı keçdikdən sonra bir çinli ilə evvlənən o fahişə ilə söhbətim səbəb oldu. Mənə dedi ki, ne edirsen elə, amma o uşağı buraxma. Dünyada yalnız ölməkdən ən böyük fəlakət yoxdur.


90 yaşına qədər eyş-işrətdən evlənməyə vaxtı qalmamış və daim “Seks, eşqi tapa bilmədiyində əlində qalan bir təsəllidir” deyə təkrar edən  mənim kimi bir qoca, heç əsl adını da bilmədiyim, Delgadina adlandırdığım 14 yaşlı bir qızla həyat qurmağa qərar verdim.
Delgadina, Yasunari Kavabatanin “Yuxuda Sevilən Qızlar”ından idi…




Wednesday, February 2, 2011

Elif Safağın "Pinhan" romanindakı ən sehirli sözlər...

                                     Zifiri bir halka idi tOprak,
                                     Yıldızlara sığınırdı bazen…

                 Ѿ
 Devir tamam oldu
 Dünaya geldim. /Ahu/


                 Ѿ

...Beklediği  cevabın kesik başı gümüş bir tepsi içinde ayaklarına atıldı.

                                         Ѿ

Görünenlü yetinirsen eğer sadece tırtılı bilirsin. Çirkindir ya tırtıl, gönlünü çelmez. Görünenin ötesine geçmek istersen eğer, aradan örtüyü kaldırıp da gönül gözü ile bakarsan, kelebeyi bulursun karşında. Güzeldir ya kelebek, gönlün Ona akar. Lakin gönül gözünle görürsen eğer, kelebeye değil, tırtıla sevdalanırsın.
                       

                                             Ѿ

Katreyiz alemde, lakin
Dilde derya Olmuşuz. / İ.H. Erzurumi/

                                       Ѿ

Onu bekliyOrdu. Bulur bulmaz kaybettiği O dOsttan bir haber, bir selam bekliyOrdu.

                                       Ѿ

Eşikler, varacak yeri, gidecek yuvası Olanlar, yüreğinde sıla hasreti taşıyanlar için yapılmııştı. Yeri yurdu Olmayanlar, yönünü şaşıranlar içinse, eşik dediğin, ne bir eksik, ne bir fazla, tam bir azaptı.

                                       Ѿ

Umutsuzdu; yalnızdı; yabancıydı.

                                       Ѿ

Güzeldi güzel Olmasına da, bunu kendi göremedikten sOnra neye yarar? Hala, sularda aksini aramayı aklından dahi geçirmeden, içinde yüzdüğü siseyi derya sanmaktaydı.

                                       Ѿ

Ne zaman ki, geniş dünya dar gelir sana, bu yürek senin için atar bilesin.
                                       Ѿ

İnsanları uzaktan seyrederken, Onlara her zamankinden yakın Olabilirsin. Eğer bakmayı bilirsen gözlerin sana Oyun etmez, dOsdOğru görürsün. İçte saklı Olanı, acıtanı, kanatanı görürsün. O vakit anlarsın ki O dediğin sensin, seyrettiğin kendi bedenin, kendi süretin; ağladığın kendi acıların.
                                       Ѿ
Gözpınarlarında bir patırtı, bir kOşuşturma, bir isyan... O hengamede bilinmez ki kim dOst, kim düşman.

                                       Ѿ

Hayalle hafıza ateşle su gibidir. Her biri ister ki bir tek kendi kalsın kalsın Orta yerde, öteki kaybOlsun. Hayal dediğin hafızayı bOğmak, hafıza dediğin de hayali yakmak ister. Onlar didişirken, biz biz de deriz ki “bu yaptığınız gaflettir. Zira sade bu demde degil başka başkademlerde yaşamışlığımız var. Aslında siz karınıdaşsınız.” O vakit Onlar kavgayı keser. Anlarlar ki hatırlamak için hayal kurmaya, hayal edebilmek için de htırlamaya muhtacız. Hikaye dediğin de budur zaten. Bu andır. Ne başta, ne sOnda; tam da Ortadadır.

                                       Ѿ

Varmak değil sadece gitmek; gitmek...

                                       Ѿ

Bi mekanım bu cihanda
Menzilim durağım anda. /Yunus Emre/

                                       Ѿ

Kim demiş haram nedir bilmez Hayyam?
Ben haramı helalı karıştırmam:
Seninle içilen şarap helaldır,
Sensiz içtiğim su bile haram. /Ömer Hayyam/

                                       Ѿ

Firuzefam bir halka idi hava,
Güneşi perdelerdi bazen...
                                       Ѿ

Uyumadığı müddetçe gördüğü her şey uçsuz bucaksız bir rüya idi nasıl Olsa!
                                       Ѿ

KOrku duydu,
çünkü yalnızlık kOrku yaratır.
“Benden başka hiç bir şey yOksa
niçin kOrkayım?” diye düşündü.
O zaman kOrkusu geçti.
KOrkacak hiç bir şey yOktu;
çünkü kOrku ikinci bir varlık
Olduğu zaman gelir. /İ.Ö. 700`den kalma Hint örneği    
                                Brihadaranyaka Upanişad/

                                       Ѿ

Eğer yüz çevirirlerse de ki : “Ben sizin hepinize eşit biçimde açıkladım. Artık tehdid edildiğiniz şeyin yakın mi, yOksa uzak mı Olduğunu bilmem.” /Enbiya suresi, 109.ayet/

                                       Ѿ

Onun nazarında, şu varlık aleminde devasız dert bulunmazdı. Aksini düşünmek, Allah`ın rahmetinden ve şefkatinden şüphe etmekdemekti.

                                       Ѿ

Şarabi bir halka idi ateş,
Kanına susardı bazen...

                                       Ѿ

Geçmiş ve gelecek yOktu
İstanbul vardı,
Ölüm yOktu, yaşam yOktu,
Yalnızlık yOktu,ıssızlık yOktu,
İstanbul vardı... /Mehmet Fehmi İmre/

                                       Ѿ
Semada
        her bir nOkta,
                        Olup bir halka,
                               dönerdi kendi etrafında.
O büyük ve hudutsuz bir halka,
                Sırtını sOğuğa verirdi
                        Bağrını nar-ı aşka.
Evvela ürkek ürkek
        SOnra kendini kOyvererk
                Ağlardı ayrılık acısıyla
Sema dediğin
                akde vefa,
O nur yüzlü
                dOsta vefa...

                                       Ѿ

Ve O`na baktım ve ruhum titredi;
çOk  güzeldi.
Bedeni tekildi,
ve sanki her bir uzvu,
diğerini seviyOrdu. /Halil Cibran/

                                       Ѿ

Meyhane her derde devadır; insan içince evdeki çOpur karıyı sütlaç görürmüş.

                                       Ѿ

İster öldür, ister al
Kurtar beni pür-yareden
İşte gönlüm, işte sen
Ben çıktım artık aradan. /Süreyya Efendi/

                                       Ѿ

Sarı bir halka idi su,
Rengiyle dalaşırdı bazen...

                                       Ѿ

Uzağa gitmesin ama uzak dursun.

                                       Ѿ
Kiminin imanı kOrkudur
“Ve inne rabbeke leşediydül`ikaab”
Kiminin imanı safi aşktır
“Ve ma rabbüke bizallamin lil`abiyd”

Her kim ki aşk için, aşkla yaşar
Aşkı arar, aşkla yanar
İşbu vücud şehrinin
Kapısını aralar.
                                       Ѿ

Dağ, tepe/ bayır, Ova/ su ve tOprak/ ateş ve hava/ senin kOkunla yOğrulmuş/ buram buram sen kOkmakta/ her nefeste/ her iç çekişte/ ve her özlemde/ seni/ sade seni/ sOluyOrum/ senin karşında utanmaktan değil/ seni utandırmaktan/ kOrkuyOrum/ öyle bir sapa yOla/ sOktun ki/ beni/ öyle bir yOlda rehberlik ettin ki/ hep işığı görmemek için/ görüp de/ gün Ortasında çırılçıplak kalmamak için/ yalvardım durdum/ en nihayetinde/ dönüp dOlaşıp vardığım yerde/ senden/ bir senden/ uzak düştüm/ ayrı düştüm/ belki de ilk kez/ O zaman bölündüm...
Bu gün sana nazım geçmedi.
Yazık ki bu demde sana nazım geçmedi.
De bana, vuslatımıza daha çOk var mı?

                                       Ѿ

Döndü halka/ döndü Olanca hızıyla/ tOprak ki siyah bir halka idi/ ve geceye saklanırdı bazen/ tuttu su ile karıştı/ su ki sarı bir halka idi/ rengiyle dalaşırdı bazen/ tuttu tOprağı kucakladı/ eğildim suya baktım/ suda kendimi gördüm/ kendimi sen sandım/ sarılmak için atıldım/ köprüye hıncım yalan imiş/Onu yıkarken suya karışan/ ben Oldum
                                       Ѿ

...sessiz sedasız/ baktım Olan bitene/ seni gördüm kaderimde/ ebrunun halkalarını saydım/ tastamam dört etti/ halkalarda kıvrımları hesapladım/ tastamam senin ismin etti/ isminin yanına beni de kazı dedim/ bOyalar isyan etti
Bir de baktım ki/ ben ben değilim artık/ süretim başka bir süret/ ismim bir başkasının ismi/ gönlüm ne yöne akar/ ben ne yöne/verdiğin emaneti yitirdim yOllarda/ hata ettim/ kusur ettim\ affOla...